به گزارش بنکر (Banker)، این پیشنهاد موافقت برخی و مخالفت برخی دیگر از فعالان رمزارزها را به همراه داشت. عده‌ای از ماینرها تصور می‌کنند بهتر است از همان بیت‌کوین برای تبادلات تجاری چه میان کشورهای اسلامی و چه دیگر کشورها استفاده شود، برخی دیگر بر این باور هستند که این پیشنهاد بسیار عالی بوده و اعتماد میان ایران و دیگر کشورهای اسلامی را به همراه خواهد داشت و بهتر است که رمزارز مشترک میان ایران و کشورهای دوست مانند روسیه و چین که تمایل انجام تبادلات تجاری با ایران را دارند ایجاد شود. به هر روی ماینرها از روحانی برای تاکید بر اهمیت رمزارزها و بلاکچین قدردانی می‌کنند. از سوی دیگر با توجه به تحریم‌ها و تراکنش‌های بالای ۲۳۰ میلیارد دلاری بیت‌کوین در روز، در مقابل تراکنش‌های ۲۳۰ میلیون دلاری روزانه صادرات و واردات ایران می‌توان از بیت‌کوین به جای ارزهای حقیقی استفاده کرد. در مقابل بسیاری نیز بر این باور هستند که بیت‌کوین به هیچ عنوان ارز قابل اعتمادی برای انجام تبادلات مالی یک کشور نیست. دلیل عمده آن هم نوسانات شدید بیت‌کوین است. برخی دیگر بر این باور هستند که رمزارز ملی می‌تواند به مردم صدمه وارد کند، با این حال برای تبادلات مالی میان چند کشور آن هم در دوران تحریم‌ها، رمزارز مشترک می‌توان پیشنهاد جالبی به شمار رود.
همکاری‌های مشترک فناوری
حسن روحانی رییس‌جمهور روز پنجشنبه هفته گذشته طی سخنانی در میزگرد اولویت‌های توسعه و چالش‌ها در اجلاس سران کوآلالامپور ۲۰۱۹، با بیان اینکه همه ما برای گشودن مسیر عزت و سربلندی امت اسلامی مسوولیت تاریخی بر دوش داریم، تاکید کرد: امروز وقت آن است که به جایگاهی شایسته و سزاوار برای امت اسلامی بیندیشیم.
او افزود: جمهوری اسلامی ایران آماده همکاری با سایر کشورهای مسلمان است. ثمره سرمایه‌گذاری گسترده در آموزش عالی و تربیت دانشمندان جوان ما خوشبختانه کشور ما را در رده‌های بالای علمی منطقه‌ای و جهانی قرار داده است و خوشبختانه در برخی از رشته‌ها از جمله نانو و بیوتکنولوژی، علوم شناختی و دانش صلح‌آمیز هسته‌ای توفیقات بسیار خوبی را امروز به دست آورده‌ایم.
روحانی تاکید کرد: امروز روز تصمیم برای پیشرفت دنیای اسلام بر پایه همکاری است. ما باید در کنار یکدیگر با هم همکاری کنیم و زمینه‌های بسیار متعددی برای هم‌افزایی امروز در دنیای اسلام وجود دارد. مهم این است که ما بتوانیم با گام‌های سنجیده و حساب شده زمینه را برای همکاری گسترش دهیم.
او با اشاره به اینکه به نظر ما در بخش اقتصادی ما در پنج حوزه می‌توانیم به هم نزدیک‌تر شویم و مشارکت کنیم، بیان کرد: یکی از این زمینه‌ها، زمینه فناوری‌های نوین است در این زمینه کشورهای اسلامی پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشتند و ما شاهد آن هستیم که در زمینه فناوری‌های نوین قادریم روی پای خود بایستیم.
روحانی در رابطه با رمزارز اسلامی تاکید کرد: با پیدایی فناوری جدید بلاکچین ما امروز می‌توانیم با همکاری بانک‌های مرکزی خود رمزارز واحد کشورهای اسلامی را بنیانگذاری کنیم همان‌طور که در گذشته آقای ماهاتیر محمد دنبال دینار اسلامی بود شاید امروز بتوانیم با این فناوری واحد پولی جدیدی را در دنیای اسلام به وجود بیاوریم و از مزایای پول‌های دیجیتال استفاده کنیم و بتوانیم از نوسانات شدید سفته‌بازانه در مصونیت قرار بگیریم.
او گفت: برای حمایت از نوآوری و توسعه در فناوری‌های نوین می‌توانیم صندوق سرمایه‌گذاری مشترک خطرپذیر را با هم تاسیس کنیم و این صندوق می‌تواند از همه استارت‌آپ‌ها و فناوری‌های نوین دنیای اسلام به خوبی حمایت کند.
روحانی افزود: پیشنهاد می‌کنم موضوع طراحی و راه‌اندازی شبکه گردشگری، شبکه اطلاعاتی و ارتباطی بین کشورهای اسلامی، تحقیقات مشترک در زمینه هوش مصنوعی و تاسیس بازار محصولات فرهنگی و رسانه‌ای کشورهای اسلامی را در دستور کارمان قرار دهیم. می‌توانیم روی یک برنامه عمل کوتاه‌مدت و میان‌مدت با همدیگر توافق کنیم و سازوکاری را برای پایش مستمر مسائل و ارائه راه‌حل واقع‌بینانه و عملی فراهم کنیم.
به جای رمزارز اسلامی از بیت‌کوین استفاده کنید
کارشناسان معتقدند دولت به جای ایجاد رمزارزی که کشورهای اسلامی آن را خواهند پذیرفت از بیت‌کوین که بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان رمزارز قابل قبول پذیرفته‌اند استفاده کند.
میرسهیل نیکزاد، ماینر و فعال در زمینه رمزهای مجازی به «جهان‌صنعت» گفت: باید از آقای روحانی تشکر کرد که این فناوری را به همه یادآوری کرده و بر اهمیت آن نیز تاکید کرد.
او در رابطه با رمزارز اسلامی بیان کرد: بسیار پیشنهاد جالبی است و پیش‌بینی می‌شود کشورهای بسیار زیادی در آینده از آن استفاده کنند. به نظر اقدام بسیار جالبی می‌رسد.
نیکزاد پیشنهاد کرد: به نظرم بهتر است علاوه بر رمزارز اسلامی از بیت‌کوین نیز استفاده شود. یا اینکه رمزارز اسلامی ایجاد نشده و همان بیت‌کوین مورد استفاده دولت قرار بگیرد.
او تاکید کرد: به طور کلی پول مشترک بازی درستی نیست. به جای اینکه رمزارزی اختراع شود که کشورهای اسلامی آن را قبول دارند بهتر است رمزارزی مورد استفاده قرار بگیرد که مورد قبول تمام کشورهای دنیا به شمار می‌رود.
نیکزاد در رابطه با استفاده بسیاری از کشورهای دنیا از رمزارز ملی و در دستور کار قرار دادن ایجاد رمزارز ملی از سوی کشورهای همسایه تاکید کرد: بسیاری از کشورهای دنیا در زمینه رمزارز ملی پیشرو بوده‌اند و این امر فرصت و اتفاق بسیار خوبی است که ایران از آن غافل مانده است. رمزارزملی در واقع همان تبدیل ریال به بلاکچین است.
او در پاسخ به این پرسش که بسیاری رمزارزها و بیت‌کوین را برای مردم بسیار بد می‌دانند چراکه نوسانات بسیاری دارد و ممکن است دارایی مردم را به باد دهد گفت: اگر مردم رمزارز خود را سریعا به ریال یا ارزهای دیگر تبدیل کنند دیگر مشکلی از جهت نوسانات نخواهند داشت اما اگر بخواهند درآمد خود را به بیت‌کوین نگهداری کنند در آن صورت پول آنها در خطر خواهد بود.
نیکزاد تاکید کرد: متاسفانه بانک مرکزی ایران را در حوزه بیت‌کوین تحریم کرده و می‌گوید مردم حق ندارند از بیت‌کوین استفاده کنند. افراد خارجی هم حق باز کردن حساب در ایران را ندارند، اگر امکان انجام مبادلات مالی به بیت‌کوین وجود داشت در آن صورت مردم می‌توانستند بسیاری از فرآیندهای صادراتی و وارداتی خود را به بیت‌کوین انجام دهند.
او افزود: تراکنش‌های روزانه بیت‌کوین در جهان ۲۳ میلیارد دلار است، این در حالی است که میزان صادرات و واردات روزانه ایران ۲۳۰ میلیون دلار است.
بنابراین به راحتی می‌توان روزانه تمامی تراکنش‌های مالی مربوط به تجارت‌های کشور را با بیت‌کوین انجام داد.
آی دینار؛ بهترین راه کاهش حصر مالی کشورهای اسلامی
شروین محمدپور، امیرحسام ذنوبی*- یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کشورهای اسلامی از سالیان سال پیش تا به امروز، عدم وجود قرارداد نقل و انتقال مالی جامع جهت دادوستد‌های مرسوم بوده است. اکثر این نقل‌وانتقالات با تبدیل ارزها میان کشوری یا ارز واحدی همچون دلار صورت گرفته است. با رشد علمی و اقتصادی کشورهای جهان اسلام و گسترش تجارت و مرزبندی‌های اقتصادی کشورهای اسلامی، همواره خلأ وجود یک ارز واسط میان این کشورها احساس می‌شد. به طور مثال بیش از هشت میلیون مسلمانی که هر سال به حج عمره و یا تمتع از سراسر جهان به عربستان سفر می‌کنند که موجب ارزآوری ۱۲ میلیارد دلاری برای این کشور مسلمان می‌شوند همواره با مساله تبدیل ارز روبه‌رو هستند و عدم وجود یک ارز واسط اسلامی میان بیش از ۸/۱ میلیارد مسلمان دنیا روز به روز پر‌رنگ‌تر می‌شود.از آنجایی که در سال‌های اخیر شاهد رشد و گسترش رمزارزها بودیم، همواره این ایده از سوی برخی از اقتصاددانان اسلامی مطرح بوده که با ایجاد یک رمزارز می‌توان نقش مهمی در معاملات اسلامی ایفا کرد تا آنجا که آقای روحانی در اجلاس کوآلالامپور ۲۰۱۹، به ایجاد یک رمزارز توسط آقای ماهاتیر محمد با عنوان دینار اسلامی اشاره می‌کند.
یکی از ایراداتی که به اکثر رمزارزهای حاضر وارد است، عدم وجود پشتوانه و مالک مشخصی است. در ماه‌ها و سال‌های اخیر شاهد آن بودیم که بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا، همچون آمازون، فیس‌بوک و … به دنبال ایجاد یک رمزارز با پشتوانه بوده‌اند که اغلب با مخالفت‌هایی روبه‌رو شده است و تا به امروز رمزارزی با پشتوانه دولتی یا سازمانی بزرگی ایجاد نشده است. البته کشورهایی همچون ونزوئلا به سمت تولید چنین رمزارزهایی با پشتوانه دولت حرکت کرده‌اند اما با استقبال بین‌المللی روبه‌رو نشده است.
مسلمانان جهان با جمعیتی بالغ بر ۸/۱ میلیارد نفر، پتانسیل بالقوه‌ای در افزایش و رشد رمزارز اسلامی خواهند داشت. به عنوان مثال معروف‌ترین و پرطرفدارترین رمزارز دنیا بیت‌کوین، براساس آخرین تخمین‌ها در حدود ۲۵ میلیون کاربر فعال داشته است، توانسته نقش مهمی در داد و ستد‌های مالی ایفا کند. در حالی که وجود رمزارزی واسط میان مردمان جهان اسلام می‌تواند در اندک زمانی تاثیرات بسزایی در مناسبات مالی بین‌المللی بگذارد.از آنجایی که در زمان ظهور اسلام ۲ واحد پولی دینار و درهم در میان مسلمانان آن زمان، جهت دادوستد‌های تجاری رایج بود، نامگذاری دینار برای یک رمزارز اسلامی ایجاد نزدیکی و وفاق بیشتری را در حمایت از این ارز در میان کشورهای جهان اسلام خواهد گذاشت.
یکی دیگر از محاسن رمزارز اسلامی، انحدار تحریم‌های مالی و بانکی اعمال شده جهانی برای کشورهایی همچون ایران خواهد بود به شکلی که موجب سهولت ورود و خروج ارز جهت دادوستد‌های تجاری و مالی خواهد شد.
با توجه به قوانین شرع اسلام و مفاهیم بنیادی اقتصاد اسلامی، ساختار پولی حال حاضر جامعه بین‌المللی دارای ایرادات بسیاری است که مخالف با نص صریح شرع اسلام است، از موضوعات منافی شرع اسلام می‌توان به عدم وجود پشتوانه حقیقی برای انواع ارزهای بین‌المللی، سیستم ربوی بهره بانک‌های مرکزی در همه ساختارهای مالی و از همه مهم‌تر چرخه بی‌پایان بدهی اشاره کرد که موجب معضلات سیاسی و اجتماعی بسیاری در سراسر جهان گشته است.
پیشنهاد ایجاد یک پول واحد برای کشورهای اسلامی شاید ایده جدیدی به نظر بیاید اما با بررسی دقیق‌تر پیشینه تاریخی این بحث می‌توان متوجه شد مساله‌ای که در دیدار رییس‌جمهور جمهوری اسلامی و نخست‌وزیر مالزی مطرح شده، تنها یک ایده نو نیست و نشان از پروژه‌ای بزرگ دارد که احتمالا از سال‌ها قبل در جریان بوده است.
ایجاد یک ارز واحد برای دنیای اسلام و پایه‌گذاری اقتصاد اسلامی با چالش‌های گوناگونی مواجه است که به واسطه فناوری بلاکچین در سال‌های گذشته امکان‌‌پذیر شده و قابلیت پیاده‌سازی پیدا کرده است. از آنجا که هر یک از کشورهای اسلامی دارای بانک مرکزی مجزایی هستند نیاز به یک «سازمان خودگردان غیرمتمرکز» برای نظارت و مدیریت اکوسیستم مالی و پولی بر پایه رمزارزها مطرح شده است.
استفاده از کلمه دینار در سخنرانی رییس‌جمهور کشورمان، حجت‌الاسلام روحانی شاید به نوعی یک سیگنال بوده و گوشه نگاهی به پروژه idinar که از چند سال قبل در مالزی شروع شده است دارد، پروژه idinar پروژه ای بزرگ که به عنوان یک رمزارز با پشتوانه طلا چند سالی است در محافل تخصصی نامش به گوش می‌رسد و گفته شده که افراد بزرگی همچون امیر قطر پشتیبانی مالی و قانونی خود از آن را اعلام کرده‌اند.
در حال حاضر در نقاط مختلفی از دنیا حامیان این پروژه در حال ساخت خزانه‌های متعدد برای جمع‌آوری طلا بوده و تصمیم دارند تا بیشترین میزان طلای دنیا را به عنوان پشتوانه این رمزارز جمع‌آوری کنند، طبق اطلاعات به دست آمده از پژوهش‌های صورت گرفته در خانه اقتصاد، قرار است که ارزش هر idinar برابر با یک گرم طلا باشد و به احتمال زیاد در فازهای بعدی پروژه دارایی‌های بیشتری به عنوان پشتوانه این رمزارز مورد قبول واقع خواهد شد.
از آنجا که اموال و دارایی‌های وقف شده مسلمانان در طول تاریخ سهم بزرگی از دارایی‌های جهان را دربر می‌گیرد، قبول دارایی‌های تحت نام اوقاف به عنوان پشتوانه این رمزارز می‌تواند آن را به یک دارایی پر ارزش و مقاوم در برابر ریسک و تنش‌های اقتصادی به عنوان رقیب اصلی دلار بدل گرداند.از محاسن این رمزارز می‌توان به داشتن توام واحد پولی و سرمایه‌گذاری روی طلا، امکان تبادلات مالی بدون نظارت کشورهایی همچون آمریکا و امکان تبدیل شدن به یک واسط پولی برای تبدیل دارایی‌های گوناگون به یکدیگر اشاره کرد که می‌تواند راهگشای آینده سیاسی و اقتصادی کشورهای اسلامی برای استقلال از سیستم مالی بین‌المللی و تحریم‌های ظالمانه باشد.
* گردآوری: مرکز مشاوره اقتصادی و بورس خانه اقتصاد
