ایران با کسب رتبه ۱۲۶ از میان ۱۶۷ کشور، در پایین‌ترین سطوح رفاه جهانی قرار گرفته است. اگرچه در بخش‌هایی مانند سلامت و آموزش عملکرد نسبتا قابل قبولی دارد، اما شاخص‌هایی مانند محیط زیست، کارآفرینی و سرمایه‌گذاری در وضعیت بحرانی قرار دارند.
به گزارش بنکر (Banker)، این سوال مطرح است که چه عواملی رفاه ایرانیان را تهدید می‌کند و راهکارهای بهبود وضعیت چیست؟
مفهوم گسترده رفاه در زندگی ایرانیان
رفاه تنها به درآمد یا دارایی مالی محدود نمی‌شود، بلکه کیفیت زندگی در تمام ابعاد آن را شامل می‌شود.
رفاه یعنی داشتن زندگی‌ای با ثبات، امید، آرامش و فرصت رشد. تجربه رفاه در ایران متاثر از مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و نهادی است. این عوامل در کنار هم سطح رفاه را شکل می‌دهند و شناخت دقیق آن‌ها می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
چارچوب ارزیابی رفاه در گزارش موسسه لگاتوم
موسسه لگاتوم هر ساله وضعیت رفاه در کشورهای مختلف را با چارچوبی چندبعدی بررسی می‌کند. در این چارچوب رفاه صرفا محدود به مسائل اقتصادی نیست و ابعاد اجتماعی و انسانی نیز در آن مدنظر قرار می‌گیرند. شاخص‌های رفاه در سه دسته کلی طبقه‌بندی شده‌اند:
- ساختار اجتماعی و تعاملات جامعه: شامل امنیت، آزادی‌های فردی، عملکرد نهادهای حکومتی و پیوندهای اجتماعی
- جنبه‌های اقتصادی: شرایط سرمایه‌گذاری، محیط کارآفرینی، زیرساخت‌های اقتصادی و کیفیت کلی اقتصاد
- توانمندسازی افراد: بهداشت، آموزش، شرایط زندگی و پایداری محیط زیست
رتبه و نقاط قوت و ضعف ایران در شاخص رفاه لگاتوم ۲۰۲۳
در سال ۲۰۲۳، ایران با امتیاز ۴۷.۷ در میان ۱۶۷ کشور، رتبه ۱۲۶ را کسب کرده است. از نقاط قوت ایران در این گزارش می‌توان به حوزه‌های آموزش، سلامت و شرایط زندگی اشاره کرد.
به طور مشخص، ایران در سلامت رتبه ۵۸، در آموزش رتبه ۷۸ و در شرایط زندگی رتبه ۸۱ را به دست آورده است که نشان‌دهنده عملکرد نسبتا مطلوب در این بخش‌هاست.
اما در مقابل، وضعیت محیط زیست ایران بسیار نامناسب گزارش شده و با رتبه ۱۵۸، یکی از پایین‌ترین جایگاه‌ها را دارد که بیانگر بحران جدی در این حوزه است.
