به گزارش بنکر (Banker)، کارشناسان اقتصادی بر این باورند که زمزمه‌های توافق در روزهای اخیر، روند قیمت ارز را در بازار کاهشی کرده است. مساله‌ای که «حسن دلیری» کارشناس و تحلیل‌گر مسائل اقتصادی نیز به آن اشاره دارد.
«امین دلیری» کارشناس و تحلیل‌گر مسائل اقتصادی معتقد است اقتصاد ایران با توجه به تحریم‌های سختی که در رابطه با انتقال و مبادلات پولی، کالایی و مسائل بیمه‌ای با آن مواجه بوده است، با محدودیت‌هایی در این سال‌ها روبه‌رو شده. بنا به گفته این تحلیل‌گر، اگر چه نظام مقدس اسلامی از آغاز با تحریم‌هایی مواجه بوده اما این تحریم‌های ظالمانه در دوران ریاست جمهوری ترامپ به اوج خود رسید و شرایط اقتصادی ایران را ملتهب کرد.
امیدوار به تاثیر مثبت
پیش‌بینی این تحلیل‌گر اقتصادی در مورد گشایش ارزی مثبت و امیدوارکننده است. دلیری در گفت‌وگو با «شهروندآنلاین» می‌گوید:«مذاکرات و تحریم اگر برداشته شود، تاثیراتی در اقتصاد حتی به صورت انتظاری دارد. انتظاری به این معنا که از لحاظ روانی بازار به تاثیرات مثبت خوشبین می‌شود.»
او در تبیین این مساله ادامه می‌دهد: «خوشبینی در مورد آینده اقتصاد، سرمایه‌گذار را به سمت سرمایه‌گذاری منطقی و عقلایی سوق می‌دهد.» به تعبیر این اقتصاددان، سرمایه‌گذاری در برخی دوره‌های اقتصادی کشور، ریسکی و غیرعقلایی صورت گرفته است.
سال ۱۴۰۱؛ سال رشد اقتصادی
رشد اقتصادی موضوع دیگری است که این تحلیل‌گر به آن اشاره دارد. او معتقد است سال ۱۴۰۱ می‌تواند برای اقتصاد ایران سال رشد تولید و سرمایه‌گذاری باشد. دلیری می‌گوید: «البته این رشد مشروط به این است که دولت با سیاست‌هایی که در بودجه اعمال می‌کند، مسیر را تغییر ندهد.» این تحلیل‌گر با نگاه انتقادی به برخی از سیاست‌های اقتصادی کشور معتقد است: «دولت نبایستی سیاست‌های تندی در قبال نرخ ارز داشته باشد، نباید هزینه خدمات خود را بالا ببرد. این سیاست‌گذاری‌ها تاثیر منفی دارد.» از نگاه دلیری هدف‌گذاری رشد اقتصادی هشت درصدی می‌تواند تاثیر منفی در کاهش قیمت ارز داشته باشد.
دلار زیر ۲۰ هزار تومان؛ ممکن یا ناممکن؟
نرخ دلار در سال ۱۴۰۱ چه میزان است؟ این پرسشی است که این روزها بسیاری از مردم مطرح می‌کنند. در پاسخ به این پرسش نیز ارقام و نرخ‌ها در شبکههای اجتماعی مطرح و عنوان می‌شود. برخی از کاربران ریزش احتمالی دلار را با ریزش سال‌های پس از جنگ و قطعنامه ۵۹۸ مقایسه می‌کنند.
این تحلیل‌گر با رد گفته‌هایی که در شبکههای اجتماعی در مورد گشایش ارزی و قیمت دلار مطرح می‌شود، می‌گوید: «متاسفانه در مساله گشایش ارزی اقتصاد ما به درآمدهای ارزی نیاز دارد. در سال گذشته شاهد بودیم که پیش‌بینی دولت دوازدهم در خصوص فروش نفت محقق نشد و علت مشکلات در تامین کالاهای اساسی هم همین بود.» از نگاه این تحلیل‌گر اقتصادی، دلار پس از توافق، ریزشی را که پس از قطعنامه ۵۹۸ تجربه کرد، نخواهد دید. او در تبیین این مساله می‌گوید: «علت این است که هنوز زمینه ارزی ما در بحث عرضه و تقاضا به میزان مطلوب نرسیده است.»
سیگنال‌ها کاهشی شده است
سیگنال‌های بازار ارز کاهشی شده است و انتظارات در این بخش اقتصادی از نگاه کارشناسان کاهش نرخ است. این تحلیل‌گر اقتصادی در پاسخ به این پرسش که نرخ دلار در دوران پس از توافق چه میزان است؟ می‌گوید: «از نگاه من دلار می‌تواند قیمت پایین‌تر از ۲۰ هزار تومان را هم تجربه کند، اگر دولت مانع نشود و دستکاری در بازار صورت نگیرد. من نسبت به آینده خوشبین هستم، مگر اینکه دولت ورود کند و مانع ریزش شود.» دلیری معتقد است: «آینده صادرات ایران در دوران پس از توافق مطلوب است و این در بازار ارز تاثیر مثبت خواهد گذاشت.»
اهمیت هوشیاری دولت‌ها
ماجرای افزایش نرخ ارز در ایران، عمری به درازای تاریخچه بانک مرکزی ایران دارد. دست‌کم چندین سال است که تحولات ارزی اخیر به یکی از چالش‌‌های اصلی اقتصادی کشور بدل شده است. مساله‌ای که «دلیری» نیز بر آن صحه می‌گذارد.
این کارشناس و پژوهشگر حوزه ارز در کشور معتقد است مکانیزم افزایش تورم در کشور از طریق ارز رخ می‌دهد. از نگاه او عواملی همچون نرخ تسعیر ارز می‌تواند انتظار تورمی در اقتصاد ایجاد کند. او در تبیین این مساله می‌گوید: «نرخ ارز در نرخ سایر کالاها و به طور کلی در تورم تاثیرگذار است. اگر دولت در این زمینه خطا کند، نمی‌تواند نقدینگی و تورم را مهار کند.»
بررسی تاثیر کاهش نرخ دلار بر مسکن و خودرو
«اگر نرخ ارز کاهش یابد،کالاهای وارداتی با کاهش روبه‌رو می‌شود.» دلیری با بیان این جمله به مساله تاثیر کاهش نرخ دلار بر سایر کالاها پرداخت: «در مساله خودرو، قطعات واردات کاهش می‌یابد، اما در تولیدات داخلی تاثیر چندانی ندارد.»
این تحلیل‌گر معتقد است در خصوص تفاوت‌های قیمتی در بخش خودرو دولت باید با تعرفه‌گذاری در صنعت خودرو در این مساله اعمال سیاست کند. مسکن از نگاه این تحلیل‌گر انعطاف کمتری نسبت به کاهش نرخ ارز دارد. دلیری می‌گوید: «مصالح ساختمانی با توجه به تولید داخل و قیمت بالای زمین، در قیمت تمام شده مسکن تاثیرگذار است.»
تاکید بر تامین اقلام اساسی
اهمیت تامین کالاهای اساسی، موضوع دیگری است که این تحلیل‌گر به آن اشاره دارد. او معتقد است دولت باید با برنامه‌ریزی‌هایی که پس از کاهش قیمت ارز اعمال می‌کند، این کاهش را برای طبقات پایین جامعه نیز ملموس و آشکار کند.
وی با اشاره به افزایش نرخ جهانی کالاهای اساسی در چند سال اخیر به دلیل شیوع کرونا ادامه می‌دهد: «دولت باید با نگاه حمایتی به این مساله ورود کند. اگر این حمایت صورت نگیرد، افزایش ۴ تا ۵ برابری نرخ کالاهای اساسی نیز ممکن است.» دلیری معتقد است که سهم تامین کالاهای اساسی در بودجه کشور سهم بالایی نیست و اختصاص ۱۰هزار میلیارد تومان بودجه برای حمایت در این بخش کافی است. پیشنهاد این تحلیل‌گر ارایه کالاهای اساسی از طریق بن کالا و کارت اعتباری با قیمت مناسب در فروشگاه‌های زنجیره‌ای است. او این موضوع را تاثیرگذار برشمرد که از نوسانات تورم شدید جلوگیری می‌کند.
اهمیت ثبات در نرخ ارز
از نگاه این استاد علوم اقتصاد، دولت نباید از سیاست‌هایی تبعیت کند که شوک وارد بازار کند. او در تبیین این مساله می‌گوید: «بی‌ثباتی در نرخ ارز و تجربه تورم در سال‌های اخیر در اقتصاد ایران برجسته‌تر است. سیاست‌های تثبیت ارز می‌تواند اقتصاد ایران را به سمت شکوفایی سوق دهد.»
*حسام خراسانی
