براساس جدیدترین گزارش بانک مرکزی از متغیرهای پولی، رشد نقطه به نقطه هسته تورم‌ساز در دو ماه ابتدایی پاییز امسال در حوالی 20 درصد در نوسان بوده است.
به گزارش بنکر (Banker)، این درحالی است که رشد نقطه به نقطه پایه‌پولی در شهریور سال جاری به پایین‌ترین مقدار خود در حدود 7 سال گذشته رسیده بود.
از طرف دیگر، رشد ماهانه پایه‌پولی که در آخرین ماه تابستان امسال به پایین‌تر میزان خود در 44 ماه گذشته رسیده بود، دوباره روندی افزایشی داشته و در آبان ماه به نزدیک یک درصد رسیده است.
براین اساس می‌توان انتظار داشت که خطر افزایش قیمت‌ها و تورم به علت رشد پایه‌پولی در اقتصاد ایران وجود دارد.
پول پرقدرت
هر پولی که از بانک مرکزی به بیرون انتشار یابد و در جریان فعالیت‌های بانکی و خلق اعتبار قرار گیرد، پایه پولی یا پول پرقدرت نامیده می‌شود.
از این جهت به این پول، پول پرقدرت گفته می‌شود که وقتی از بانک مرکزی به بیرون انتشار می‌یابد، در یک فرایند خلق بدهی و سپرده‌گذاری به نقدینگی که به عبارتی به چاشنی تورم معروف است.
این نقدینگی نیز در نهایت خود را در افزایش قیمت کالاها و خدمات در اقتصاد نشان می‌دهد که آن را تورم می‌گویند.
لذا سیاستگذاران پولی در یک اقتصاد برای کنترل تورم اقدام به کاهش رشد پایه پولی کرده و از این طریق تب تورم در اقتصاد را آرام می‌کنند.
منابع پایه پولی شامل خالص دارایی خارجی بانک مرکزی ، خالص بدهی دولتی و خالص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی است.
در سمت مصارف نیز سکه و اسناس به عنوان تعهدات بانک مرکزی و حساب ذخیره قانونی و ذخایر اضافی قرار می‌گیرند.
رشد ماهانه پایه‌پولی صعودی شد
بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد پایه‌پولی در شهریورماه پایین‌ترین مقدار خود در 44 ماه گذشته را داشته و معادل 2.5 درصد در مقایسه با مرداد کاهش یافته است.
با این‌حال روند این متغیر دوباره صعودی شده و مقدار پایه پولی از 1154 هزار میلیارد تومان در شهریور به 1195 هزار میلیارد تومان در مهر سال جاری رسیده است.
نرخ رشد ماهانه پایه‌پولی در این مدت 3.6 درصد برآورد شده است.
اما در دومین ماه پاییز روند رشد هسته تورم‌ساز ادامه یافته ولی از سرعت آن کاسته شده است.
میزان پایه‌پولی در آبان برابر با 1204 هزار میلیارد تومان اعلام شده که نسبت به مهرماه 0.8 درصد افزایش را تجربه کرده است.
وضعیت رشد نقطه به نقطه پایه‌پولی چگونه بوده است؟
روند افزایشی رشد نقطه به نقطه پایه پولی از اوایل سال 96 آغاز و تا اوایل سال 1402 ادامه پیدا کرد.
به طوری که در فروردین رشد نقطه نقطه پایه پولی به بالاترین مقدار خود رسید .
در این ماه رشد این متغیر نسبت به فروردین 1401 به 44 درصد رسیده بود. اما در ادامه روند نزولی این متغیر شروع شد.
همانطور که گفته شد در شهریور امسال پایه پولی معادل 1154 هزار میلیارد تومان بوده است.
همچنین در شهریور سال گذشته این متغیر به مقدار 981 هزار میلیارد تومان اعلام شده است.
در واقع میزان رشد نقطه به نقطه پایه پولی در شهریور امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 17.6 درصد بوده که پایین‌ترین مقدار در حدود هفت سال گذشته است.
در مرداد اما رشد این متغیر بالاتر از 25 درصد ثبت شده است.
با همه این‌ها در مهرماه دوباره روند افزایشی رشد نقطه به نقطه پایه‌پولی آغاز شده و به 20 درصد رسیده است.
در آبان نیز مقدار رشد این متغیر معادل 19.5 درصد ثبت شده است. این روند افزایشی اگر ادامه یابد منجر به خلق نقدینگی بیشتر و در نتیجه تورم خواهد شد.
