افزایش مطالبات معوق بانک‌ها

به گزارش بنکر (Banker)، ایران در بین کشورهای منتخب جهان دارای یکی از بالاترین نسبت مطالبات غیرجاری است. بررسی‌های اتاق تهران به استناد داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد مطالبات غیرجاری بانک‌ها یا همان مطالبات سررسید گذشته، معوق و مشکوک‌الوصول در تابستان امسال در مقایسه با تابستان پارسال 19درصد افزایش داشته است.

تسهیلات غیرجاری بانک‌ها از 170هزار میلیارد تومان در تابستان سال 98به 198هزار میلیارد تومان در تابستان پارسال و به 235هزار میلیارد تومان در تابستان امسال رسیده است. ادامه روند انباشت مطالبات معوق، سررسید‌گذشته و مشکوک‌الوصول راه دسترسی مردم به تسهیلات را سخت‌تر می‌سازد.

براساس این گزارش، مطالبات غیرجاری بانک‌ها از ابتدای سال 1398با نوسان زیادی همراه بوده، اما در تابستان 1400برای دومین فصل متوالی به روند افزایشی خود ادامه داده و به 235هزارمیلیارد تومان رسیده است.

این رقم نسبت به بهار 1400با افزایش 4.4درصدی و در مقایسه با تابستان پارسال 19درصد رشد داشته است. در سال 1399، نسبت تسهیلات غیرجاری به مانده کل تسهیلات ایران 6.7درصد بود این رقم درمقایسه با بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعه رقم بالایی محسوب می‌شود؛ چنان‌که در میان کشورهای همسایه و مجاور نیز وضعیت ایران در مقایسه با برخی کشورها همانند عربستان سعودی، گرجستان و ترکیه مطلوب نیست. نسبت مطالبات غیرجاری به کل تسهیلات در این کشورها با توجه به آمارهای بانک جهانی در سال 2020به‌ترتیب 2.2درصد، 2.3درصد و 3.9درصد است.

نسبت مطالبات غیرجاری بانک‌ها اهمیت زیادی در میان شاخص‌های کارکرد درست تامین مالی در یک اقتصاد دارد، زیرا بر کیفیت دارایی، ریسک اعتباری و کارایی تخصیص منابع به بخش‌های تولیدی تأثیر می‌گذارد به‌گونه‌ای که افزایش در مطالبات غیرجاری تأثیر مستقیمی بر کاهش نرخ رشد وام‌دهی بانک‌ها، هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت دارد البته اثرات بلندمدت آن به‌مراتب شدیدتر است زیرا افزایش مطالبات غیرجاری قدرت وام‌دهی بانک‌ها را کاهش می‌دهد.

به نوشته همشهری، در تابستان 1400، نسبت مطالبات غیرجاری به کل تسهیلات ریالی، 7.5درصد بوده که به‌ترتیب کاهش 4دهم واحد درصدی نسبت به فصل گذشته و کاهش 1.2واحددرصدی نسبت به تابستان سال قبل را تجربه کرده است.

اما نسبت مطالبات غیرجاری به کل تسهیلات ارزی 11درصد بوده که در مقایسه با رقم مشابه برای تسهیلات ریالی بیشتر و نشان‌دهنده بازگشت کمتر تسهیلات ارزی نسبت به تسهیلات ریالی است.