به گزارش بنکر (Banker)، مقاومت وزارت اقتصاد در برابر پیشنهاد نرخ سود خریداران اوراق بدهی دولت باعث شده تا حجم فروش این اوراق سیر نزولی را تجربه کند و به‌نظر می‌رسد با عبور نرخ تورم از کانال ۳۰درصد در پایان سال‌جاری و رسیدن آن به نقطه جوش در بهار سال آینده، تقاضا برای خرید این اوراق با نرخ سود فعلی فروکش کند که در این صورت تنها راه پیش روی دولت برای جبران شکاف بین منابع و مصارف سالانه، رفتن به سمت گزینه پولی کردن کسری بودجه، به‌ویژه از کانال تسعیر نرخ ارز، خواهد بود که آتش تورم را تشدید می‌کند. برآورد می‌شود اگر اقتصاد ایران در نیمه نخست سال آینده نرخ تورم بالای ۵۰درصد را در چند‌ماه پیاپی تجربه کند، روند نرخ تورم از تورم سنگین به سمت ابرتورم تقویت خواهد شد.
چالش فروش اوراق بدهی
پیش از این قرار بود که دولت هر هفته به‌طور میانگین ۵هزار میلیارد تومان از کسری بودجه ۲۵۰هزار میلیارد تومانی‌اش را از محل فروش اوراق بدهی و بازار سرمایه تامین کند، اما کارنامه فروش این اوراق در نیمه نخست سال نشان می‌دهد دولت در این دوره فقط ۷۰هزار و ۵۲۴میلیارد تومان از کسری بودجه‌اش را از طریق بازار پول و سرمایه تامین کرده، درحالی‌که نرخ سود در بازار اولیه حراج اوراق دولتی در هفته هفدهم از ۲۰درصد گذشته، اما در هفته نخست دولت فقط ۷۰۷میلیارد تومان اوراق بدهی به فروش رسانده که نسبت به هفته آخر شهریور کاهشی ۷۷درصدی را نشان می‌دهد و پایین‌ترین میزان فروش اوراق بدهی دولت در ۱۷هفته حراج بانک مرکزی بوده است.
بانک مرکزی، سه‌شنبه هفته گذشته، اعلام کرد در حراج هفته هفدهم فقط یک بانک و ۲نهاد مالی سفارش‌های خود را به ارزش ۶.۱هزار میلیارد ریال ثبت کردند. سرانجام وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز با فروش ۵.۴هزار میلیارد ریال اوراق اراد۵۲ با نرخ بازده تا سررسید ۲۰درصد موافقت کرد. افزون بر اینکه سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی در فرایند خارج از حراج و از طریق بورس ۷۰۰میلیارد ریال اوراق اراد۴۹ با نرخ بازده تا سررسید ۲۱درصد و هزار میلیارد ریال اوراق اراد۵۳ با نرخ بازده تا سررسید ۲۱درصد (در مجموع، به ارزش ۱.۷هزار میلیارد ریال) را خریداری کردند. در مجموع، سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی ، ۷.۱هزار میلیارد ریال اوراق بدهی دولت را در هفته گذشته خریداری کردند. حالا سه‌شنبه این هفته قرار است ۷۳.۱هزار میلیارد ریال از اوراق بدهی دولتی روی میز حراج قرار گیرد که نرخ سود اسمی این اوراق در ارتباط با اوراق با سررسید آذر سال ۱۴۰۱معادل ۱۶درصد و برای اوراق شهریور و مهر ۱۴۰۲هم ۱۷درصد برآورد شده که احتمال کاهش استقبال از این اوراق درصورت افزایش نیافتن نرخ سود اوراق بدهی وجود دارد.
گزارش وزارت اقتصاد
همزمان، وزارت اقتصاد در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده خزانه‌داری کل کشور، حسب وظایف قانونی و تخصصی خود با استناد به نتایج تحلیل جامع روند تحولات متغیرهای اقتصادی و روند سنجه‌های پایداری بدهی‌های دولت در قالب سناریوهای مختلف و متناسب با برآورد جریان ورودی و خروجی منابع عمومی و نیز با درنظر داشتن اولویت سازگاری سیاستی با چارچوب سیاستگذاری پولی، هر هفته اقدام به برگزاری حراج اوراق بدهی و ارزیابی و پذیرش پیشنهادهای خرید می‌کند. این گزارش نشان می‌دهد که تا پایان ۲۵شهریور‌ماه بالغ بر ۸۷هزار و ۵۱۷میلیارد و ۱۰۰میلیون تومان تامین مالی از طریق فروش اوراق در بازار پول و سرمایه و انتشار اسناد خزانه اسلامی تامین مالی شده است. همچنین از کل ۶۹هزار و ۸۱۷میلیارد و ۱۰۰تومان اوراق بدهی منتشرشده در ۱۶هفته حراج اوراق یادشده، ۶۱درصد در بازار پول و ۳۹درصد در بازار سرمایه با نرخ بهره مؤثر ۱۸.۲۴درصد به فروش رفته است. افزون بر اینکه کل تامین مالی دولت در هفته منتهی به اول مهرماه امسال ۴هزار و ۷۰۶میلیارد و ۶۹۹میلیون ریال برآورد شده و وزارت اقتصاد می‌گوید ۷۰۰میلیارد و ۶۹۶میلیون تومان از محل حراج اوراق بدهی دولت و ۴هزار میلیارد تومان هم از محل انتشار اسناد خزانه اسلامی بوده است.
