معمای جهانی دلار

علاقه عربستان سعودی به تنوع بخشیدن به ارزهای مورد استفاده‌اش، گامی کوچک اما نمادین در مسیر کاهش ارزش دلار است.

به گزارش بنکر (Banker)، کشورها به طور فزاینده‌ای از ارزهای خود در تجارت فرامرزی و معاملات سرمایه گذاری استفاده می‌کنند.

ترتیبات لازم برای انجام این کار خارج از محدوده نفوذ کامل هر قدرت بزرگی است.

این موارد شامل خطوط تبادل ارزی توافق شده بین بانک‌های مرکزی و پیوند دادن سیستم‌های پرداخت و تسویه حساب ملی است.

استفاده از ارزهای محلی/ملی برای پرداخت‌های فرامرزی در حال حاضر بهره‌وری هزینه دارد، زیرا اتکای کمتری به بازارهای سیال ارز خارجی و پول دارد و به بازارها امکان تبادل مستقیم جفت ارزهای محلی را بدون نیاز به دلار به عنوان واسطه می‌دهد.

به نظر می‌رسد بسیاری از کشورهای ذکر شده در بالا این هزینه را برای کاهش وابستگی خود به دلار ضروری دانسته‌‌اند.

پیشرفت‌های فناوری پرداخت دیجیتال، مانند توکن‌ها (tokenization)، چنین هزینه‌هایی را به شدت کاهش می‌دهد.

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی

در چند سال گذشته، اکوسیستم پرداخت دیجیتال به طور قابل توجهی به سمت واحدهای مبادله با عنوان «توکن» مانند ارزهای دیجیتال بانک مرکزی یا استیبل کوین‌های وابسته به دلار یا ارزهای مهم دیگر حرکت کرده است.

این واحدهای توکن را می‌توان به طور لحظه‌ای و مستقیم بدون نیاز به پردازش از طریق واسطه‌هایی مانند بانک‌ها مبادله کرد.

ارزهای توکن هنوز تا پذیرش گسترده فاصله دارند، اما چنین اکوسیستمی نیاز کشورها به نگهداری ذخایر برای اطمینان از نقدشوندگی کافی را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

نقش بازار عمیق و نقد اوراق بهادار خزانه‌داری آمریکا را به عنوان ستون کلیدی حمایت از موقعیت غالب دلار در امور مالی بین‌المللی تضعیف می‌کند.

در واقع، سهم دلار در ذخایر جهانی از 71 درصد در سال 1999 به 58 درصد در حال حاضر کاهش یافته است – به نفع چندین ارز ثانویه.

در آینده قابل پیش بینی، سلطه دلار همچنان باقی خواهد ماند.

اما ممکن است یک دموکراتیزاسیون تدریجی در چشم انداز مالی جهانی در حال انجام باشد که به جهانی ختم شود که در آن می‌توان از ارزهای محلی بیشتری برای معاملات بین المللی استفاده کرد.

در چنین دنیایی، نقش دلار همچنان برجسته خواهد بود، اما بدون نفوذ بیش از حد آن؛ نفوذی که توسط ارزهایی مانند رنمینبی چین، یورو و ین ژاپن به گونه‌ای متناسب با جای پای بین‌المللی اقتصادهایشان تکمیل می‌شود.

در این زمینه، رویکرد عربستان سعودی به پترودلار همچنان پیام‌آور مهمی برای آینده مالی جهان خواهد بود، همانطور که اختراع آن در پنجاه سال پیش چنین بود.