به گزارش بنکر (Banker)، با این‌حال تازه‌ترین داده‌ها از روند متغیرهای پولی نشان می‌دهد که همچنان پتانسیل توفان تورمی درصورت شدت گرفتن رشد پایه پولی وجود دارد؛ به‌ویژه اینکه بودجه سال آینده براساس آنچه به تصویب مجلس درآمده، یک بودجه با کسری زیاد است که می‌تواند دولت را گرفتار استقراض مستقیم و غیرمستقیم از بانک مرکزی کند؛ استقراضی که هزینه آن را مردم با تحمل تورم بالاتر خواهند داد.
جدیدترین آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که پایه پولی در پایان دی‌ماه امسال به رقم ۵۶۷هزار و ۹۲۰میلیارد تومان رسیده که نسبت به دی‌ماه سال گذشته ۳۵.۵درصد و نسبت به اسفند پارسال ۲۳.۸درصد رشد داشته است. این میزان رشد پایه پولی به‌معنای انتشار پول بدون پشتوانه و پرقدرت تورم‌ساز باعث شده تا حجم نقدینگی را ضریب کم‌سابقه ۷.۹برابر به بیش از ۴۵۰۰هزار میلیارد تومان برساند.
نقدینگی کجاست؟
این گزارش می‌افزاید: از کل نقدینگی تا پایان دی‌ماه، ۱۷.۸درصد آن پولی است که در حساب‌های دیداری بانک‌ها (عمدتاً حساب‌های جاری) است و ۱.۶درصد هم در قالب اسکناس و سکه بین مردم دادوستد می‌شود که به‌این‌ترتیب سهم پول از کل نقدینگی پایان دی‌ماه ۱۹.۴درصد بوده است. البته این احتمال وجود دارد که سهم پول از نقدینگی کل کشور در ماه‌های آخر سال افزایش یابد؛ همچنان که در پایان اسفند سال گذشته سهم پول ۱۹.۹درصد بود.
براساس اعلام بانک مرکزی سهم شبه‌پول یعنی سپرده‌های سرمایه‌گذاری یا همان سپرده‌های غیردیداری نزد بانک‌ها از کل نقدینگی در پایان دی‌ماه ۸۰.۶درصد بوده است. ازجمله نکات جالب در سهم شبه‌پول از کل نقدینگی می‌توان به افزایش قابل‌ملاحظه سپرده‌های ۲ساله اشاره کرد که می‌تواند ناشی از مهاجرت نقدینگی در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری باشد.
سهم سپرده‌های قرض‌الحسنه از کل نقدینگی ۶.۳درصد، سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت ۲۸.۹درصد، سپرده‌های یکساله ۲۳.۵درصد و سپرده‌های دوساله ۱۹.۴درصد برآورد شده و سهم سایر سپرده‌های بلندمدت حدود ۲.۵درصد بوده است. سهم سپرده‌های دوساله از کل نقدینگی از ۱۰.۷درصد در پایان اسفند سال گذشته به ۱۹.۴درصد در پایان دی‌ماه رسیده؛ درحالی‌که سهم سپرده‌های یکساله از ۳۱.۷درصد در اسفند پارسال به ۲۳.۵درصد کاهش یافته است.
سرعت نقدینگی کم شد
نکته مهم به روایت بانک مرکزی کاهش سرعت پیشروی نقدینگی است؛ به‌گونه‌ای که هرچند در پایان دی‌ماه امسال نسبت به‌مدت مشابه سال قبل ۳۹.۸درصد بر حجم نقدینگی اضافه شده، اما نرخ رشد نقدینگی از ۴۲.۸درصد در مهرماه به ۳۹.۸درصد در دی‌ماه کاهش یافته و برای رسیدن به نرخ رشد میانگین سال‌های گذشته یعنی محدوده ۲۷درصد همچنان مسیر سختی پیش‌رو قرار دارد؛ چراکه سرعت کاهش رشد نقدینگی به‌نظر مطلوب سیاستگذار پولی نیست.
مسئله دیگر به عامل مسلط رشد نقدینگی برمی‌گردد که براساس داده‌های جدید در دی‌ماه امسال خالص دارایی‌های خارجی سیستم بانکی به رقم ۷۱۶۳ هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به دی‌ماه سال قبل، ۳۲.۷درصد افزایش داشته و خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در ماه نخست زمستان با رشد ۲۴.۸درصدی نسبت به دی‌ماه سال قبل، به رقم ۵۰۳۸هزار میلیارد ریال رسیده است.
افزون بر اینکه خالص دارایی‌های خارجی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری به رقم بیش از ۲۱۲۴هزار میلیارد ریال در دی‌ماه امسال رسیده که نسبت به دی‌ماه سال قبل، ۵۵.۹درصد رشد داشته است. روشن است که یکی از دلایل اصلی رشد نقدینگی ناشی از جبران بخشی از کسری بودجه دولت از کانال بانک‌ها بوده و در عمل این بانک‌ها بوده‌اند که به نیابت از دولت، مقروض بانک مرکزی شده‌اند.
