همانطور که اشخاص برای گرفتن وام به بانکها مراجعه میکنند، بانکها نیز جهت تامین مالی و دریافت اعتبار خود به بانک مرکزی مراجعه میکنند. این عملیات تحت عنوان بازار باز شکل میگیرد.
به گزارش بنکر (Banker)، بانکها با گرو گذاشتن اوراق نزد بانک مرکزی، اعتبار مورد نیاز خود را اعلام میکنند.
بانک مرکزی تعیین میکند که چه مقدار از این نیاز مالی را پاسخ میدهد و بانکها در چه سررسید و با چه نرخ سودی باید اوراق خود را بازخرید کنند.
در جدیدترین گزارش بانک مرکزی از عملیات بازار باز منتهی به 21 آبان ماه، 290 هزار و 340 میلیارد تومان اعتبار توسط ۲۲ بانک درخواست شده است.
بانک مرکزی با 237 هزار میلیارد تومان از این حجم سفارشات موافقت کرده است.
بر این اساس، نسبت درخواستهای موافقتشده به کل درخواستهای ارسال شده به حدود 81 درصد رسیده که از هفته دوم مهر ماه به بعد، کمترین نسبت محسوب میشود.
به عبارت دیگر، به نظر میرسد بانک مرکزی در موافقت با درخواست ریپو سختگیری خود را افزایش داده است.
در حراج این هفته سررسید اعتبارها ۷ روزه بودند که بانکهای اعتبار گیرنده باید طی یک هفته بدهی خود را تسویه کنند.
این تسویه به صورت بازخرید اوراق گرو گذاشته شده نزد بانک مرکزی با نرخ سود سالانه ۲۳ درصد است.
همچنین این عملیات گرو گذاشتن اوراق و بازخرید آن از بانک مرکزی با نام ریپو نیز شناخته میشود.
تا این هفته 243 هزار و 60 میلیارد تومان از توافقات بازخرید گذشته سررسید شده است.
از طرفی، ارزش مانده اعتبارات سررسید نشده این هفته و هفتههای قبل به 237 هزار میلیارد تومان رسیده است.
در مقایسه با ارزش مانده اعتبارات سررسید نشده هفته گذشته، شاهد 5 هزار میلیارد تومان کاهش در این اعتبارات سررسید نشده هستیم.
اعتبارگیری قاعدهمند در آستانه 4 همت
یکی دیگر از راههای بانک مرکزی برای مدیریت نیاز مالی بانکها بازار قاعدهمند یا شبانه است.
نرخ بهره در این بازار ۲۴ درصد است و بانکها موظفند با گرو گذاشتن اوراق، طی ۲۴ الی ۴۸ ساعت اوراق را با نرخ سود تعیین شده بازخرید کنند.
در این بازار بانکهای متقاضی اعتبار از سایر بازارها وام میگیرند.
در هفته منتهی به 21 آبان ماه، 3 بانک و موسسه اعتباری غیر بانکی 3 هزار و 970 میلیارد تومان اعتبار به روش قاعدهمند دریافت کردهاند.
همچنین، از اعتبارات دریافت شده از این روش تا 21 آبان ماه، 5 هزار و 470 میلیارد تومان به سررسید خود رسیده و توسط بانکها بازخرید شده است.